با پیدایش و به کارگیری تکنیکهای کمک باروری تحت عنوان (AssistedReproductiveTechniques;ART) امکان درمان ناباروری فراهم گردیده است. تاریخIVFبه سال ۱۹۷۸ برمیگردد، زمانی که دکتران پیتر و اندرولا اولین بچهIVFرا به دنیا آوردند. این روش در ابتدا برای زوجهایی که با مشکلات باروری روبرو بودند، به کار گرفته شد. در سال ۱۹۸۳، اولین بچهIVFدر آمریکا به دنیا آمد و پس از آن، این روش در سراسر جهان شناخته شد. همچنین، در دهه ۱۹۸۰، تکنولوژی ICSI(Intracytoplasmic Sperm Injection) نیز توسعه یافت که در آن یک تک اسپرم مستقیماً به داخل تخمدان تزریق میشود. این روش برای مواردی مانند ناباروری مردان با آسیب به اسپرم، ناباروری برای آنهایی که تعداد اسپرمهایشان کم است و نیز برای مواردی کهIVFبا موفقیت انجام نمیشود، استفاده میشود. بعدها این روشهابرای مواردی مانند ناباروری زنان تنها، ناباروری مردان، ناباروری بدلیل بستری شدن، ناباروری بعد از برخی از عملیات جراحی و غیره نیز مورد استفاده قرار گرفت. از آن زمان تاکنون، تکنولوژیهای مختلفی برای بهبود باروری و افزایش نرخ موفقیت در IVFتوسعه یافتهاند. این شامل تکنولوژیهایی مانندIMSI (Intracytoplasmic Morphologically Selected Sperm Injection)، PGD (Pre-implantation Genetic Diagnosis)، PGS (Pre-implantation Genetic Screening) و غیره است. این رشته در کشورهای مختلف از جمله ،انگلستان استرالیا، کانادا و آمریکا و سایر کشورها به عنوان جنین شناسی بالینی و یا پزشکی تولید مثل تدریس میشود به نظر میرسد با توجه به گسترش دوره های فوق لیسانس، و Ph.D.در این زمینه تجربیات کشورهای مختلف در مورد تاسیس این رشته موفقیت آمیز بوده است. در ایران نیز پس از تاسیس این رشته، افزایش چشمگیری در تعداد و کیفیت مراکز ناباروری اتفاق افتاده و امروزه بالای 100 مرکز نازایی مشغول فعالیت هستند.
گروه بیولوژی تولید مثل در دانشگاه علوم پزشکی تبریز از سال 1395 تاکنون در مقطع دکترای تخصصی اقدام به پذیرش دانشجو کرده است و فارغ التحصیلان این گروه در دانشگاههای علوم پزشکی و مراکز ناباروری کشور مشغول به فعالیت های بالینی، تحقیقاتی، و آموزشی هستند.
افزایش جمعیت به عنوان یکی از مهمترین عوامل توسعه و رشد اقتصادی در جهان شناخته شده است. افزایش جمعیت باعث ایجاد نیروی کار بیشتر، افزایش تقاضای بازار و ایجاد مزیت های رقابتی در بین کشورها می شود. در راستای نگرانی های مسئولان دستگاه های دولتی از پیامدهای منفی مسئله کاهش جمعیت و کاهش نرخ باروری در ایران باعث شده است که آن را در دستور کار قرار دهند و تصمیمات مقتضی را اتخاذ کنند. چنانکه سیاست های کلی جمعیت ابلاغ شده و برخی قوانین موضوعه نیز در ارتباط با آن به تصویب رسیده است مقام معظم رهبری نیز در حمایت موکد خود از سیاست افزایش جمعیت، در پیامی به همایش تغییرات جمعیتی در قم فرمودند: "بنده همچنان معتقدم کشور ما کشور هفتاد و پنج میلیونی نیست، کشور ما کشور صد و پنجاه میلیونی [است]". یکی از رویکردهای مهم در افزایش جمعیت درمان زوجین نابارور و کمک به فرزندآوری این افراد میباشد.
ناباروری به عنوان یکی از مشکلات روزافزون در جامعه، برای زوجین نابارور باعث ایجاد مشکلات عمیقی میشود. عدم توانایی در باروری باعث تحمیل هزینههای بالایی برای زوجین میشود و برای جامعه نیز پیامدهای فراوانی دارد. به عنوان مثال، کاهش جمعیت، نابودی فرهنگ و تمدن، کاهش اقتصادی، اختلالات روانی و اجتماعی و ... از جمله پیامدهای ناباروری هستند. آمار نشان میدهد که در جهان حدود 10 درصد از جمعیت نابارور هستند و در ایران نیز حدود 15 درصد از جمعیت با این چالش روبرو هستند. با توجه به این آمار، درمان ناباروری از اهمیت بسیاری برخوردار است. با معرفی تکنیکهای کمک باروری (ART)به عنوان یکی از روشهای درمان ناباروری که در آن تخمک و اسپرم در شرایط آزمایشگاهی با هم ترکیب شده و سپس جنین به رحم زن انتقال میشود، بسیاری از زوجین ناباروی توانستند فرزند بیولوژیک خود را داشته باشند. علیرغم استفاده از روشهای کمک باروری و ایجاد امیدهای تازه برای زوج های نابارور هنوز آمار موفقیت در زمینه لقاح خارج رحمى محدود میباشد و این نقش علم جنین شناسی را در درمان ناباروری بیش از پیش آشکار میسازد. امروزه علم جنین شناسی در حیطه های مختلف گسترش یافته است تشخیص های پیش از لانه گزینی و تولد و به کارگیری سلولهای بنیادی و سلول درمانی زمینه مطالعه و رشد و تکامل در این زمینه آمده و دامنه علم بیولوژی به حوزه تشخیص و درمان گسترش یافته است. در نهایت میتوان گفت بدلیل محدود بودن میزان موفقیت روشهای کمک باروی و همچنین از طرف دیگر گسترش این علم و ایجاد ابعاد جدید در درمان ناباروی وجود رشته Ph.D. بیولوژی تولید مثل که بتواند علاوه بر راه اندازی تکنیک های کمک باروری در مراکز نازایی و کمک به بیماران در راستای پیشرفت این روشها گام بردارد کاملا ضروری بنظر میرسد.